... ماه نیّر ! بتاب بر ستاره ی بی فروغ

وبلاگ شخصی مصطفی روحی

گزارشیاز تسخیر سفارت ایالاتمتحدهآمریکا در ایران توسط دانشجویان پیروخطامام

پایان حیات آمریکا؛ سیگنالی که انقلاب اسلامی آن را مخابره نمود

آخرین پیام

«در ساعت 11 پیش‎ازظهر گروهی از تظاهرات‌کنندگان وارد محوطه سفارت شده‌اند و به طرف درب ورودی طبقه پایین دفترخانه پیشروی کردند. تمام پرسنل در طبقه بالا هستند. تفنگداران‎دریایی در طبقه پایین برای متفرق‌ ساختن تظاهرات‌کنندگان از گاز اشک‌آور استفاده می‌کنند.» 1

متن بالا آخرین پیامی است که جاسوسان آمریکایی برای مدیران ارشد اطلاعاتی خود در ایالات متحده مخابره کردند. همین پیام کافی بود تا روابط بین ایران و آمریکا تیره و تار شود. چنانچه پس‎از گذشت بیش‎از سه دهه از تسخیر سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان مسلمان این حادثه همچنان آثار و تبعات فوق‎العاده عمیقی بر روابط دو کشور بر جای گذاشته است. به‎گونه‎ای که بسیاری از تحلیل‎گران مخاصمه بین این دو دولت را در سایه این حادثه تحلیل و بررسی می‎کنند.

دولت‎موقت بر روی خط نفاق

در جریان سفر «ابراهیم یزدی» وزیر امورخارجه دولت‎موقت به آمریکا جهت شرکت در اجلاس مجمع ‎عمومی سازمان ‎ملل‎ متحد در مهر 1358 رسانه‎های‎غربی خبری را منعکس کردند که موجب خشم ملت آزاده ایران شد. وی در این سفر با «سیروس ونس» وزیر امورخارجه وقت آمریکا دیدار کرده بود. در دهم آبان همان سال نیز «مهندس مهدی بازرگان» نخست‎وزیر دولت‎موقت همراه وزیر امورخارجه خود با برژینسکی مشاور امنیت ملی کاخ سفید ملاقات کرد.

حرکت دولت‎موقت در ایجاد رابطه با آمریکا که ابتدا در سطح وزیر امورخارجه و سپس در سطح نخست‎وزیر دنبال شد خشم ایرانیانی را در پی داشت که بر مبنای اسلام ناب‎محمدی (ص) قیام کرده تا دیگر هیچگاه زیر بار ستم و یوغ هیچ گروه و دولت مستکبری نباشند.

از طرفی سخنان دشمن‎شناسانه امام‎خمینی (ره) چند روز پیش‌از این دیدارهای نامتعارف مبنی‎بر این‎که «ما هرچه گرفتاری داریم از آمریکا داریم» و «بر طلاب و دانشجویان است که در هر کجا به منافع آمریکا حمله کنند» و نیز اعتراض به سفر محمدرضا شاه مخلوع به آمریکا مبنایی شد تا جمعی از دانشجویان پیرو خط‎امام به این نتیجه برسند که باید سفارت آمریکایی که مسبب هر نوع بدبختی در کشور و جهان است را به تسخیر خود درآورند. از همین‎رو دانشجویان پیرو خطامام در 13 آبان 1358 طی یک راهپیمایی اعتراضی، سفارت ایالات‎ متحده آمریکا در تهران را به اشغال خود درآوردند. تسخیر لانه‎جاسوسی آمریکا توسط جمعی‎از دانشجویان مسلمان و خط امامی برای تمام دنیا یک رویداد غیرقابل پیش‌بینی و غیرمنتظره بود.

به نقل از «دکتر محمد هاشم‎پور یزدان‎پرست» چون دانشجویان از نظر حضرت‎امام(ره) برای تسخیر سفارت مطلع نبودند تنها قصد ورود به سفارت به مدت سه‎روز را داشتند تا فریاد اعتراض خود مبنی بر حمایت از محمدرضا شاه مخلوع و نیز دخالت‎های خصمانه آمریکا در امور داخلی ایران را به گوش دولت‎مردان آن برسانند.

اما پس‎از ورود به سفارت و کشف دستگاه‎ها و اسناد جاسوسی، اعتراضی که قرار بود سه روز طول بکشد تبدیل به رسانه‎ای شد که حقیقت سخنان پیشین حضرتامام (ره) را به تصویر درآورد. وقتی خبر تسخیر سفارت آمریکا که به جاسوسی علیه ملت و انقلاب‎ایران مشغول بوده است منعکس شد حضرت‎امام (ره) حرکت دانشجویان را انقلاب‎دوم نامید و آن را عظیم‎تر از انقلاب اول دانستند.

بازتاب بین المللی تسخیر سفارت آمریکا

پس‎از تسخیر سفارت، اعتراض‎هایی از سوی برخی از اشخاص در داخل کشور و نیز دولت‎موقت که دل در گرو رابطه با آمریکا داشتند صورت گرفت. اما حرکت دانشجویان پیرو خط‎امام در جهان بازتاب‎هایی را داشت که موجب شد تا ملت‎های مسلمان و آزاده جهان از این حرکت انقلابی مسرور گشته و بیش از پیش دلبسته به انقلاب اسلامی ایران گردند و از این حرکت حمایت کنند.

چند روز پس‎از این ماجرا نماینده ویژه سرهنگ معمر قذافی-رهبر لیبی- به تهران آمد و خواستار برقراری روابط دیپلماتیک بین دو کشور شد. این نماینده اعلام کرد: «کشور لیبی قبل و بعد از پیروزی انقلاب ایران همواره از مردم ایران کاملا پشتیبانی کرده و این کار را ادامه خواهد داد. تسخیر سفارت آمریکا نشان داد که بدون هیچ تردیدی آمریکا همچنان به مداخله خود در امور داخلی ایران ادامه می‎داده است. به عقیده من وضع دشوار موجود را ایران آغاز نکرده بلکه این آمریکاست که عمدا با اتخاذ حالتی خصمانه و بی‎رحمانه موجب آن شده است.»

در همین زمان که کنفرانس سران‎عرب در تونس برگزار می‎شد لیبی تلاش کرد تا با طرح مسائل مربوط به ایران به جلب پشتیبان برای ایران بپردازد که با مخالفت و کارشکنی‎ کشورهای عربستان، کویت، قطر، بحرین و امارات متحده عربی مواجه شد.

در حمایت از حرکت ضد استکباری دانشجویان مسلمان ایران سازمان‎امل مستقر در لبنان طی بیانیه‎ای از تمامی نیروهای مومن و شرافتمند دعوت کرد که در نبرد با آمریکا انقلاب اسلامی ایران را تأیید کنند. این سازمان همچنین همه گروه‎ها را به برگزاری تظاهرات مداوم در این زمینه دعوت نمود. یاسر عرفات نیز طی مصاحبه‎ای اعلام کرد که به نیروهای سازمان آزادی‎بخش فلسطین آماده‎باش داده است تا در صورت لزوم به کمک انقلاب ایران بشتابند.

اتحادیه جوانان و دانشجویان جمهوری‎دموکراتیک خلق‎کره از دانشجویان مسلمان پیرو خط‎امام پشتیبانی کردند. کمیته ویتنامی همبستگی مردم آسیا و آفریقا و کمیته طرفداران صلح در ویتنام هم بیانیه مشترکی را منتشر کردند و در آن به شدت دولت آمریکا را به منظور پناه دادن به دیکتاتور خون‎خوار پهلوی و حمایت از او محکوم کردند.

حرکت تحسین‎برانگیز دانشجویان انقلابی کشورمان نه تنها نگاه ملت‎های مسلمان را به خود معطوف ساخت بلکه مرزهای آفریقای‎جنوبی را نیز در نوردید و به مبارزات کنگره ملی آفریقای‎جنوبی بر ضد نظام آپارتاید و تبعیض‎نژادی و نیز به آزادی‎خواهان در آمریکای‎لاتین مانند کوبا و نیکاراگوئه روح و جان تازه‎ای بخشید.

واقعه طبس

دولت آمریکا ابتدا تصور می‎کرد این حمله نیز همچون حمله چریک‎های فدایی‎خلق در 25 بهمن 1357 به سفارت با پا درمیانی عوامل و دوستان خود در ایران طی چند روز به اتمام خواهد رسید. اما با صدور بیانیه‌‎ای از سوی امام (ره) در عصر 13 آبان که از این اقدام حمایت کرده بود، ماجرا ابعادی جدی‌تر یافت.

ایشان در پیامی به دانشجویان ساکن در مرکز جاسوسى آمریکا می‎فرماید: «مرکز توطئه و جاسوسى به اسم سفارت امریکا و اشخاصى که در آن بر ضد نهضت‎اسلامى ما توطئه نموده‏اند از احترام سیاسى بین‎المللى برخوردار نیستند. تهدیدات و تبلیغات دامنه‏دار دولت‎امریکا به قدر پشیزى نزد ملت ما ارزش ندارد. نه تهدید نظامىِ او عاقلانه است و نه تهدید اقتصادىِ او واجد اهمیت. و کارتر یک اشتباه دارد و آن این‎که گمان مى‏کند همه دولت‎ها چشم بسته به خدمت او ایستاده‏اند. و این اشتباه بزرگ به‎زودى براى خودش هم روشن خواهد شد و طلیعه آن نیز مشهود است. ملت ایران بپاخاسته که نگذارد این لانه‏هاى‎جاسوسى در ایران به عمل ننگین خود ادامه دهند و تا استرداد محمد رضا پهلوى، براى محاکمه و استرداد آنچه به یغما برده است، این لانه‏ جاسوسى و آن جاسوسان‎حرفه‏اى به حال خود باقى خواهند ماند.»

در مقابل وقتی دولت آمریکا از یک طرف اصرار ایرانی‎ها برای احقاق‎حقوق خود و نیز از طرف دیگر حمایت‎های جهانی از این حرکت را دیدند در شورای امنیت ‎ملی کشور خویش به سرپرستی برژینسکی تصمیم به اقدام قاطع نظامی علیه انقلاب اسلامی گرفتند.

آمریکا پس از ناکامی‎های سیاسی و اقتصادی که شامل توقف واردات نفت ایران، اخراج شماری از ایرانیان مقیم ایالات متحده و بلوکه کردن دارایی‌ها و سرمایه‌های ایران و کاهش شمار دیپلمات‌های آمریکایی حاضر در ایران از 1000 نفر به حدود 60 نفر بود قصد داشت برای حمله به ایران و آزادی گروگان‎ها در عملیاتی موسوم به پنجه عقاب وارد تهران شده و به این ماجرا خاتمه دهد که در طبس گرفتار طوفان شن شده و عملیات به شکست انجامید. این شکست برای آمریکایی‎ها به نحوی سنگین تمام شد که هارولد براون –وزیر دفاع آمریکا- در پاسخ به سوالی درباره چگونگی این شکست گفت: «آیت‎الله‎خمینی در بالکن محل سکونت خود حضور یافت و با هر حرکت دست او یک هواپیما به زمین افتاد.»

از طرفی شکست آمریکا در عملیات آزادسازی گروگا‎‎ن‎ها در واقعه طبس در زمان ریاست جمهوری کارتر سبب شد تا وی آرای عمومی را در انتخابات بعد از دست بدهد. وی پس از شکست در انتخابات ریاست‎جمهوری این‎گونه زبان به اعتراف گشود و گفت: «سال‎های آخر ریاست‎جمهوری من در گروگان آیت‎الله‎خمینی بودم.»

نیویورک تایمز نیز در یک مقاله‎ای به این حقیقت اذعان نمود که «داغ شکستی که آمریکاییان در ایران خوردند آن‎ها را رها نخواهد کرد. این شکست ضربه‎ای دوباره به احساس غرور و اعتماد به نفس آنان زد.»

عمق تأثیر این حرکت تا جایی بود که بعداز گذشت سی سال از حرکت دانشجویان پیرو خط امام، جوانان مصری در جریان سرنگونی حسنی‎مبارک دیکتاتور بزرگ مصر به تبعیت از روح آزادی‎خواه ایرانیان به سفارت آمریکا و اسرائیل در مصر حمله‎ور شده و پرچم آن دو کشور را به زیر کشیده و به آتش کشیدند.

حرکت دانشجویان ایرانی در 13 آبان 1358 در تسخیر سفارت آمریکا مبدایی شد برای مبارزان با امپریالیزم جهانی تا منافع آمریکا را در هر نقطه‎ای از جهان به چالش درآورند. این حرکت ضد آمریکایی این پیام را به آن‎ها مخابره نمود که دیگر عمر سلطه‎گری و استعمار ملت‎ها توسط کشوری که خود را کدخدای جهان می‎داند به پایان رسیده و در عصر جدید این مسلمان‎ها خواهند بود که با تصمیمات خود معادلات جهان را رقم زده و تاریخ را براساس خواسته‎های خویش خواهند نوشت.

پاورقی:

1- مجموعه اسناد لانه جاسوسی، جلد 1، ص472، سند شماره 4–61 تاریخ: 4 نوامبر 1979– 13 آبان 1358

موافقین ۱ مخالفین ۰ ۹۳/۱۰/۰۹

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.